De straf voor het niet betalen van boetes is momenteel de tweede straf waarvoor Spanjaarden van hun vrijheid worden beroofd. Dit is na de gevangenisstraf zelf. De Spaanse wetgever heeft besloten degenen die deze geldelijke verplichtingen niet nakomen strafrechtelijk te behandelen.

Doel ervan is te voorkomen dat de schuldenaar straffeloos de sanctie wegens financieel onvermogen uitvoert. Dit wordt niet verklaard door eenvoudige vrijwillige niet-betaling, maar door gedwongen executie. Het is zeker iets waarvan u zich bewust moet zijn om toekomstige sancties te vermijden, en wij helpen u daarbij.

Wet inzake de grondslag voor de subsidiaire sanctie wegens niet-betaling van een geldboete

De rechtsgrondslag voor bijkomende strafrechtelijke aansprakelijkheid bij niet-betaling van boetes is vastgelegd in het Spaanse wetboek van strafrecht. De eerste stelt hiervoor precieze en gedetailleerde elementen vast.

Met name in artikel 35 wordt deze situatie aangemerkt als een van de strafbare feiten waarop de beperking van de vrijheid van het individu is gericht. Dit houdt in dat onbetaalde boetes die bij veroordeling zijn opgelegd, door middel van gevangenisstraf worden voldaan.

Hoe wordt de gevangenisstraf voor het niet betalen van een boete berekend?

De wijze van berekening van de duur van de vrijheidsbeperking wegens niet-betaling van een geldboete is bepaald in artikel 53, lid 1, van het strafwetboek. Hij wijst op enkele details waarmee rekening moet worden gehouden, zoals:

Degene die voor een dergelijke overtreding wordt vervolgd, wordt gestraft met een gevangenisstraf van één dag voor elke twee niet betaalde (dag)quota.
Voor de berekening van deze tijd wordt het aantal onbetaalde boetetermijnen in aanmerking genomen en door twee gedeeld (aantal termijnen/2).

Om het beter te visualiseren, nemen we als voorbeeld een persoon aan wie een straf van 12 maanden is opgelegd met een dagvergoeding van 20 euro. In deze veronderstelling zou hij worden veroordeeld tot 6 maanden gevangenisstraf. Maar voor minder ernstige overtredingen kan permanente vestiging als sanctie worden opgelegd.

Bovendien kan de rechter, met instemming van de veroordeelde, een taakstraf toepassen als alternatieve betaling. Dit is op basis van één werkdag per dag vrijheidsbeperking.

Hoe kan de duur en de vorm van de gevangenisstraf wegens niet-betaling van een boete worden gewijzigd?

Het is mogelijk dat de veroordeelde de in de straf voorziene termijnen gedeeltelijk heeft betaald, hetgeen bepaalde voordelen voor de veroordeelde met zich meebrengt. Stel je een persoon voor die veroordeeld is tot 400 dagelijkse betalingstermijnen en daarvan slechts 100 heeft betaald. Hier zou de inbreuk op hun vrijheid betrekking hebben op de 300 niet vervulde quota.

Wanneer de bovengenoemde formule voor de berekening van de duur van de straf wordt toegepast, blijft er dus een bepaald bedrag over. Het gaat om een totaal van 150 dagen (300 gedeeld door 2) vrijheidsberoving of, als alternatief, een taakstraf voor het niet betalen van een boete.

Een ander belangrijk aspect waarmee rekening moet worden gehouden is dat de persoon, zodra zijn vrijheid is beperkt, de schuld kan kwijtschelden. Want als hij tijdens de uitvoering van zijn straf betaalt wat hem verschuldigd is, wordt hij vrijgelaten krachtens de voldoening van zijn verplichtingen. Dit is natuurlijk min de dagen dat hij van zijn vrijheid is beroofd.

Maximale duur van de vrijheidsbeneming

Het strafwetboek stelt grenzen aan de sancties die voortvloeien uit de subsidiaire persoonlijke aansprakelijkheid voor het niet betalen van boetes. Het gaat om het volgende:

Artikel 50, lid 3, voorziet in een maximumtermijn van 2 jaar. Dit impliceert op grond van de genoemde formule een maximale gevangenisstraf van 1 jaar.

Artikel 53, lid 3, bepaalt dat geen subsidiaire aansprakelijkheid kan worden opgelegd voor gevangenisstraffen van meer dan 5 jaar.

Voor veel strafrechtadvocaten voorkomt deze regel dus straffeloosheid binnen de rechtsstaat, maar voor anderen schendt hij het grondwettelijke gelijkheidsbeginsel. Het straft alleen mensen in armoede die niet aan hun financiële verplichtingen kunnen voldoen.